"Qarabağ abidələrini taniyaq və tanıdaq!” layihəsi çərçivəsində təqdim olunur. Şuşa tarixi-memarlıq abidələri
Yuхarı Gövhər ağa məscidi — Şuşa şəhərinin mərkəzi meydanında yerləşən ən qədim məsciddir. Yuхarı Gövhər ağa məscidinin inşası dörd mərhələdə həyata keçirilmişdir. Ərazidə ilk məscid Qarabağ xanlığının və Şuşa qalasının banisi Pənahəli xanın göstərişi ilə Qarabağ xan sarayı ilə paralel təxminən 1750-ci illərdə qamışdan inşa edilmişdir. 1768-1769-cu illərdə həmin məscidin yerində daşdan yeni məscid tikilmişdir. XIX əsrin I yarısında Gövhər ağanın maddi dəstəyi ilə İbrahimxəlil xanın yararsız hala düşmüş məscidinin yerində qoşa minarəli üçüncü məscid inşa edilmişdir.
Aşağı Gövhər ağa məscidi — Şuşa şəhərinin Qapan meydanında yerləşən cümə məcididir. İbrahim xanın qızı Gövhər ağa tərəfindən Şuşada inşa etdirilmiş məscidlərdən birincisi sayılır. Məscidin memarı Qarabağlı Kərbəlayi Səfixan olubdur. Yuxarı Gövhər ağa məscidi inşa edildikdən sonra isə, bu məscid Şuşa camaatı arasında Aşağı Gövhər ağa məscidi adlandırılmağa başlandı. Məscidin inşa tarixi 1874-1875-ci illərə təsadüf edir. Aşağı və Yuxarı Gövhər ağa məscidləri sözün əsl mənasında müsəlman Şərqinin əzəmətli və nadir incilərindən sayılırdı.
8 may 1992-ci ildə Şuşanın işğal edilməsi ilə şəhərin bütün memarlıq abidələri kimi bu məscidlərdə erməni vandalizminin qurbanına çevrilmiş və keçən 28 il müddətində bu abidələr xeyli dağıntılara məruz qalmışdır. II Qarabağ savaşı nəticəsində Şuşa işğaldan azad edilmiş və oradakı tarixi, memarlıq abidələrimiz erməni əsarətindən azad olmuşdur.
Paylaş