Azərbaycan SSR-nin Nazirlər Sovetinin 13 mart 1967-ci il tarixində xalçaçı- rəssam, pedaqoq, görkəmli alim Lətif Kərimovun təşəbbüsü ilə Bakıda Azərbaycan Xalça Muzeyi yaradılmışdır. Muzeyin yaradılmasında əsas məqsəd Azərbaycan xalçasının milli bədii irsinin qorunub saxlanılması və öyrənilərək geniş ictimaiyyətə təqdim edilməsidir.
26 aprel 1972-ci ildə İçərişəhərdə yerləşən, XIX əsr memarlıq abidəsi olan Cümə məscidində təşkil edilmiş Azərbaycan Xalça Muzeyinin ilk ekspozisiyasının açılışında ümummilli lideri Heydər Əliyev iştirak etmişdir. 1970-1980-ci illərdə Heydər Əliyevin davamlı dəstəyi sayəsində muzey sənətkarlıq nümunələrini almaq və bununla da öz kolleksiyasını genişləndirmək imkanı əldə etdi. Muzeyin ən çox məşhur olan nümunələri arasında Şirvan, Qazax və Quba xalçaları sayılır.
2007-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev Dənizkənarı Milli Park ərazisində Azərbaycan Xalça Muzeyi üçün yeni binanın tikilməsi barəsində sərəncam imzaladı. 2014-cü ildə avstriyalı memar Frans Yantsın layihəsi əsasında muzey işinin ən müasir tələblərinə cavab verən yeni bina inşa edildi.
2010-cu ildə Azərbaycan xalça sənəti Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti xanım Mehriban Əliyevanın dəstəyi ilə YUNESKO-nun “Bəşəriyyətin qeyri-maddi mədəni irs üzrə reprezentativ siyahısı”na daxil edilmişdir.
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 15 iyul 2019-cu il tarixli qərarı ilə ölkəmizin xalça sənətinin qorunması və təbliği sahəsindəki müstəsna xidmətlərinə görə Azərbaycan Xalça Muzeyinə “Milli muzey” statusu verilmişdir.
