Azərbaycanda yaşayan və Şahdağ qrupuna aid edilən etnoslardan olan qrızlılar kök etibarilə qədim alban tayfalarının varislərindəndirlər. Qubanın Qrız kəndi onların qədim və baş kəndi sayılır. Qrız toponimi də ilk dəfə X əsrə aid mənbədə qeyd edilir.
Qrızlılar əcdadlarının qədim Hərna şəhərindən olduğunu söyləyirlər. Qrızlıların Azərbaycanın qədim yerli tayfalarından biri olduğunu antropoloji materiallar da təsdiq edir. Tədqiqatlar qrızlıların Qafqaz antropoloji tipinə məxsus olub, Azərbaycanın ən qədim sakinlərindən olduğunu müəyyən etmişdir. Qrız kəndi xanlıqlar dövründə Quba xanlığının müvəqqəti iqamətgahı olmuşdur. Abbasqulu ağa Bakıxanov vaxtilə Qrız kəndi haqqında bunları yazmışdır: “1810-cu ildə il yarımdan artıq Təbəsəranda qalmış Şeyx Əli xan əcdadı Səfəvilərin dövründən Şeyx Cüneyd türbəsinin mütəvəllisi olan həzrəli Xan Butay bəy Hacı Şərif bəy oğlunun təhriki ilə gəlib Quba əhalisinin çoxunu özünə müttəfiq etdi, ölkəni almaq və qalanı mühasirə etməklə dörd ay məşğul oldu. O, əhalinin bir hissəsini Qrız kəndinə köçürüb, yeni bir şəhər salmışdı”. XIX əsrin əvvəllərində Rusiyanın Azərbaycanı istila etdiyi dövrdə Azərbaycanın bir çox bölgələrində olduğu kimi Qrız mahalında da rus istilasına qarşı üsyan qalxmışdı.
Qrızlılar hazırda Quba rayonunun Çek, Əlik, Hapıt, həmçinin Qrız-Dəhnə kəndlərində məskunlaşıblar..
Bu kəndlərdə sənətkarlıq sahələri, xüsusilə də toxuculuq, yun və gön-dəri emalı kimi sahələr geniş inkişaf etmişdir.
Qrız kəndlilərinin başlıca təsərrüfat sahəsi qoyunçuluqdur. Onlar hər il oktyabr-noyabr aylarında mal-qara sürülərini götürərək ailələri ilə birgə Azərbaycanın aran ərazilərinə, qışlaqlara köç edirlər. Qış aylarında bu kəndlər də, demək olar ki, boşalır. Yalnız köç etməyən ailələr – cəmi 30-40 evlik əhali qalır.
Qrızların öz dilləri və mədniyyətləri vardır.
