Abidələrimizi tanıyaq, tanıdaq!
Kiş Alban məbədi Azərbaycanın ən qədim şəhərlərindən və mədəniyyət mərkəzlərindən biri olan Şəki rayonunun Kiş kəndində yerləşir. Bu məbəd təkcə Qafqaz Albaniyası ərazisində deyil, bütün Zaqafqaziyada tikilmiş ilk xristian kilsələrdəndir. Eramızın I əsrinə aid olan bu kilsə Ay məbədinin özülü üzərində qurulan bütün Qafqazda təqribən 2 min il bundan əvvəl xristianlığın yayıldığını rəmzləşdirən tarixi abidədir. Rəvayətə görə İsa peyğəmbərin din qardaşı müqəddəs Yakovun göstərişilə müqəddəs Yelisey xristianlığı yaymaq məqsədilə Albaniyanın Uti vilayətinin Kiş kəndində kilsə tikdirir.
Bir zamanlar məbədin üzərində onun müqəddəs apostol Yelisey kilsəsi olduğunu və 1244 – cü ildə alban kilsəsinin arxiadiakonu Serafim tərəfindən yenidən qurulduğunu bildirən kitabə olmuşdur. XIX əsrin 30-cu illərində Alban kilsəsi Sinodun qərarına əsasən rəsmən ləğv edildikdən sonra bir çox başqa alban məbədləri kimi bu məbədin də kitabəsi təmiz pozulmuşdur. Məbəd uzun illər boyu Qafqaz Albaniyası kilsəsinin dini maarif mərkəzi olmuşdur. Maraqlısı odur ki, məbədin yerləşdiyi kənd “din, etiqad, pərəstiş” mənasında 2000 ildən artıqdır ki, “Kiş” adlanır.
