İzmir Ege Universitetində XX əsrdə Azərbaycan xalqına qarşı törədilmiş soyqırımlarla bağlı konfrans keçirilib.

Azərbaycan Respublikasının Türkiyədəki Səfirliyi, Ege Universiteti, Quba şəhərində “Soyqırımı Memorial Kompleksi”, “Zəfər” Şəhid Ailələrinə Dəstək İctimai Birliyi və İzmir Azərbaycan Dərnəyinin birgə təşkilatçılığı ilə 15 aprel tarixində İzmir şəhərində yerləşən Ege Universitetində “Erməni problemi və XX əsrdə azərbaycanlılara qarşı törədilən qırğınlar və deportasiyalar” başlıqlı konfrans keçirilib.
Tədbir iki ölkənin dövlət himnlərinin səslənməsi və soyqırımı qurbanlarının xatirəsinin 1 dəqiqəlik sükutla yad edilməsi ilə başlanıb. Tədbirin açılışında çıxış edən “Zəfər” Şəhid Ailələrinə Dəstək İctimai Birliyinin sədri Sevinc Orucova, İzmir Azərbaycan Dərnəyinin (İZAZDER) İdarə Heyətinin sədri Pərviz Altay, Azərbaycan Respublikasının Türkiyədəki Səfirinin Təhsil məsələləri üzrə müşaviri Nəcibə Nəsibova, Ege Universitetinin prorektoru, Prof. Dr. Mehmet Ersan və öz nitqlərində bu tədbirin keçirilməsində əsas məqsədin Azərbaycan xalqına qarşı törədilmiş soyqırımlar barədə Türkiyə ictimaiyyətinin ətraflı məlumatlandırılması və Azərbaycan həqiqətlərinin Türkiyə gənclərinə çatdırılmasından ibarət olduğunu vurğulayıblar.
Açılış nitqlərindən sonra panel müzakirələri başlayıb. Konfransın moderatoru Ege Universitetinin Türk Dünyası Araşdırmalar İnstitutunun Türk Dünyası Sosial, İqtisadi və Siyasi Əlaqələr şöbəsinin müdiri Prof. Dr. Vefa Kurban ermənilərin tarixi Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsi haqda məlumat verib. Daha sonra isə Ege Universitetinin Atatürk Əsasları və İnqilab Tarixi Tətbiq və Araşdırma Mərkəzinin müdiri Prof. Dr. Nuri Karakaş “Erməni problemi” mövzusunda geniş məruzı ilə çıxış edib. Quba şəhərində “Soyqırımı Memorial Kompleksi”nin direktoru, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Rəxşəndə Bayramova “Azərbaycanlılara qarşı törədilmiş soyqırımların dünyaya çatdırımasında Azərbaycan dövlətinin siyasəti” mövzusunda nitqi zamanı qeyd edib ki, Ümummili lider Heydər Əliyev tərəfindən imzalanmış fərman və sərəncamlarda azərbaycanlılara qarşı törədilmiş soyqırımı və deportasiyalara ilk dəfə siyasi-hüquqi qiymət verilmişdir.
Quba şəhərində “Soyqırımı Memorial Kompleksi”nin mütəxəssisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Sübhan Talıblı “XX əsrdə azərbaycanlılara qarşı soyqırımlar” haqda tarixi fakt, sənəd, dövrü mətbuat, azərbaycan və xarici dilli mənbələrə əsaslanaraq elmi məruzəsini konfrans iştirakçılarının diqqətinə çatdırdı.
Konfrans yerli ictimaiyyət və universitet tələbələri tərəfindən maraqla qarşılanıb.
Konfransın sonunda iştirakçılar azərbaycanlıların soyqırımı hadisələrini özündə əks etdirən kitab və fotoşəkillərdən ibarət sərgi ilə tanış olmuşlar.

"Əniq kənd məscidi"

Əniq kənd məscidi Qusarın eyniadlı kəndinin mərkəzində, onun nisbətən qədim hissəsində, hündür təpədə yerləşir. İbadətgaha “Mahalın Tacı” və ya “Tac Mahal” da deyirlər. Bunun səbəbi isə ibadət evinin Hindistandakı Tac Mahal məscidinə bənzəməsidir. İbadət evi Şeyx Abumüslümün vəsaiti hesabına, hicri-qəməri təqvimi ilə 1330-cu (1911) ildə inşa olunub. Bu məlumat məscidin mehrabının üstündəki divarında ərəb hərfləri ilə həkk olunub.
İbadətgah düzbucaqlı formadadır və çay daşlarından inşa olunmuşdur. Məscid geniş ibadət zalından ibarətdir. İbadət evinin divarları müxtəlif rəngli rəsmlər və naxışlı kompozisiyalarla bəzədilib. Bu rəsmlər yenilənməsə də, ilkin görünüşünü itirməyib. Rəsmlər təbii bitki köklərindən əldə edilən boyalarla çəkilib. İbadətgahın bir böyük və onu əhatə edən dörd balaca günbəzi var. Günbəz xaricdən naxışlı metalla örtülmüş, içəridən isə bəzəkli taxtalarla işlənmişdir.
Ehtimal edilir ki, bu məscid 300 yaşlı köhnə məscid binasının yerində inşa olunmuşdur.

 

31 Mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar olaraq Quba-Xaçmaz Regional Gənclər və İdman İdarəsinin təşkilatçılığı ilə respublikanın müxtəlif Gənclər və İdman İdarəsinin fəalları Quba şəhərində “Soyqırımı Memorial Kompleksi”ni ziyarət ediblər.

Qeyd edək ki, Gənclər və İdman Nazirliyinin tabeçiliyində olan Gənclər və İdman İdarələrinin fəalları Kompleksin təşəbbüsü ilə həyata keçirilən “Bir ağac, min nəfəs” aksiyasına qoşularaq yüzlərlə ağacın əkilməsinə töhfə vermişlər.

31 mart azərbaycanlılara qarşı törədilmiş soyqırımların 106-ci ildönümü ilə bağlı Soyqırımı Memorial Kompleksində Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti, Quba rayonu İcra Hakimiyyəti və Quba şəhərində “Soyqırımı Memorial Kompleksi”nin birgə təşkilatçılığı ilə anım tədbiri-kütləvi ziyarət keçirilib.

Anım tədbirində Quba RİH-nin başçısı cənab İlqar Mahmudov, Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət nazirirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəisi xanım Səbinə Hacıyeva, AMEA Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutu Arxeoloji abidələrin toplusu sektorunun müdiri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Qəhrəman Ağayev, hüquq mühafizə orqanlarının əməkdaşları, yerli icra hakimiyyəti orqanları, idarə-müəssisə və təşkilat rəhbərləri, media nümayəndələri, eləcə də onminlərlə insan iştirak edib.
Tədbir iştirakçıları ilk olaraq Ümummilli lider Heydər Əliyevin abidəsini, daha sonra isə 1918-ci il soyqırımı qurbanlarının xatirəsini əbədiləşdirmək məqsədilə ucaldılmış abidənin qarşısına gül dəstələri düzərək kompleksin muzeyi, həmçinin 1918-ci ildə belarusiyalı fotoqraf Lev Daşkeviç tərəfindən lentə alınmış foto-sərgi ilə yaxından tanış olublar.
Sonda Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəisi Səbinə Hacıyeva jurnalistləri maraqlandıran sualları cavablandırıb.

31 Mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar Bakı Qızlar Universitetində “Azərbaycanlılara qarşı törədilən 1918-ci il soyqırımı hadisələrinin nəticələri” mövzusunda respublika elmi-praktiki konfrans keçirilmişdir. Konfransda Quba şəhərində “Soyqırımı Memorial Kompleksi”nin əməkdaşları – t.ü.f.d, dosent Sübhan Talıblı, Lətafət Beybutova, Ülkər Zeynalova və Nurcan Allahverdiyeva öz elmi məqalələri ilə çıxış ediblər.

Quba şəhərində "Soyqırımı Memorial Kompleksi" və S.C.Pişəvəri adına Respublika humanitar fənlər gimnaziyasının birgə təşkilatçılığı ilə “31 Mart 1918-ci il azərbaycanlıların faciəsinin qanlı tarixinin başlanğıcı” mövzusunda elmi konfrans keçirilib.

Konfransda Kompleksin əməkdaşları – direktor müavini Mehriban Əliyeva, t.ü.f.d Sübhan Talıblı və Nurcan Allahverdiyeva mövzu ətrafında çıxışlar ediblər.
Sonda gimnaziyanın şagirdləri 31 Mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr olunmuş təqdimatlarını konfrans iştirakçılarına təqdim ediblər.