"Lahıc misgərlik sənəti"

Lahıc — Azərbaycanın ən qədim və özünəməxsus kəndlərindən biridir. O, Böyük Qafqazın ətəklərində, İsmayıllı rayonunda yerləşir. Bu yer qədimdən bəri sənətkarları ilə, xüsusilə misgərlik sənəti ilə tanınır. Lahıc misgərlik sənəti Azərbaycanın ən parlaq xalq sənəti nümunələrindən biridir və nəsildən-nəslə ötürülən zəngin bir ənənəni yaşadır.
Lahıcda misgərlik çoxəsrlik tarixə malikdir. Arxeoloji tapıntılar və tarixi mənbələr göstərir ki, hələ orta əsrlərdə burada məişət və bəzək əşyaları — qab-qacaq, sinilər, çaydanlar, qədəhlər, çıraqlar, silah bəzəkləri hazırlanırdı. Lahıcın karvan yolları üzərində yerləşməsi bu sənət nümunələrinin Qafqazdan kənara — İrana, Orta Asiyaya və hətta Yaxın Şərqə qədər yayılmasına şərait yaradıb.
Lahıc misgərlik sənəti Azərbaycanın mədəni kimliyinin ayrılmaz hissəsidir. O, xalqın estetik zövqünü, zəhmətsevərliyini və mükəmməlliyə can atmasını əks etdirir. Ustaların səyi və dövlətin dəstəyi sayəsində bu ənənə bu günədək qorunub saxlanılır. Hazırda Lahıcda onlarla emalatxana fəaliyyət göstərir; burada misgərlik prosesini canlı izləmək və əsl sənət əsərləri əldə etmək mümkündür. Lahıc misgərlik sənəti sadəcə qədim bir peşə deyil, həm də Azərbaycan xalqının yaradıcı ruhunun simvoludur. Misin qoxusu, çəkic səsləri və oyma naxışlarının parıltısı yüzillər boyu yaşadılmış ustalıq, səbir və sənətə sevginin canlı xatirəsidir.
2015-ci ildə Lahıc misgərlik sənəti UNESCO-nun Bəşəriyyətin Qeyri-Maddi Mədəni İrsinin Reprezentativ Siyahısına daxil edilmişdir. Bu, onun dünya mədəniyyətindəki unikal rolunun beynəlxalq səviyyədə tanınması deməkdir.

"Təndir"

Təndir-Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində əsrlər boyu istifadə olunmuş ənənəvi bişirmə ocağıdır. Yerə qazılmış silindrik formalı bu soba gil, saman və çay daşından hazırlanır. İçərisində odun yandırılaraq yüksək temperatur yaradılır. Təndirin iç divarına yapışdırılaraq bişirilən çörək – təndir çörəyi təkcə gündəlik qida deyil, həm də xalqın ruzi və bərəkət rəmzidir. Təndir bəzən ət və quş ətlərinin bişirilməsində də istifadə olunan ənənəvi saxsı sobadır. Müasir dövrdə ustalar əsasən iki növdə təndir hazırlayırlar: yerüstü və yeraltı. Təndirdə bişirilən çörək uzunömürlülüyün simvolu sayılır və Azərbaycan xalqının gündəlik qidasının ayrılmaz hissəsidir. Belə çörək uzun müddət xarab olmadan qalır və bir neçə gün ərzində istifadə oluna bilər.
Azərbaycanda çörək qonaqpərvərliyin, ailə birliyinin və bolluğun simvoludur. Təndir və çörək bişirmə prosesi insanlar arasında birliyi və həmrəyliyi gücləndirir, ənənə və inancların qorunmasına töhfə verir. Təndir sənəti haqqında biliklər nəsildən-nəslə, əsasən müşahidə və təcrübə yolu ilə ötürülür. Çörək bişirmə sirləri ailə daxilində şifahi şəkildə, öyrətmə və təcrübə vasitəsilə gənc nəsilə çatdırılır. Gənc qadınlar və kişilər bu prosesi izləyərək bir-birlərinə köməklik edir və beləliklə təcrübə qazanırlar.
Paraqvayın paytaxtı Asunsion şəhərində keçirilən UNESCO-nun Qeyri-maddi mədəni irsin qorunması üzrə Hökumətlərarası Komitəsinin 19-cu sessiyasında “Azərbaycanda təndir sənətkarlığı və çörəkbişirmə” adlı milli nominasiyası uğurla UNESCO-nun Qeyri-maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edilmişdir.
 

12 noyabr — Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Günü

12 noyabr — Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Günü, dövlətçilik tariximizin ən əlamətdar və dəyərlər baxımından zəngin günlərindən biridir. 1995-ci il noyabrın 12-də ümumxalq səsverməsi ilə qəbul edilən Konstitusiya müstəqil Azərbaycanın ali hüquqi sənədi kimi ölkənin siyasi, iqtisadi və ictimai inkişafının əsaslarını müəyyənləşdirdi. Bu sənəd xalqın suveren iradəsini, azadlıq, ədalət və hüquq üstünlüyü prinsiplərini özündə birləşdirərək müasir, demokratik və hüquqi dövlətin qurulmasına təkan verdi.
Konstitusiya həm dövlətin, həm də vətəndaşların hüquq və vəzifələrini aydın şəkildə müəyyənləşdirərək idarəetmə sistemində sabitliyin və şəffaflığın təmin edilməsinə xidmət edir. O, qanunvericilik, icra və məhkəmə hakimiyyətləri arasında səlahiyyət bölgüsünü dəqiq müəyyənləşdirərək dövlət idarəçiliyində balanslı mexanizm formalaşdırdı. Bu sənəd insan hüquq və azadlıqlarının qorunmasını, sosial ədalətin bərqərar olunmasını və vətəndaş cəmiyyətinin inkişafını təmin edən əsas baza rolunu oynayır.
Azərbaycan Konstitusiyası yalnız hüquqi sənəd deyil, həm də milli dəyərlərimizi, müstəqillik ruhumuzu və dövlətçilik iradəmizi təcəssüm etdirən mənəvi-siyasi rəmzdir. Onun qəbul edilməsi ölkəmizin beynəlxalq aləmdə demokratik və hüquqi dövlət kimi tanınmasında mühüm rol oynamışdır.
Hər il 12 noyabr tarixi ölkə miqyasında böyük qürurla qeyd olunur. Bu gün vətəndaşların hüquqi mədəniyyətinin artırılması, qanunlara hörmət və məsuliyyət hissinin gücləndirilməsi baxımından xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Konstitusiya Günü xalqımızın azadlıq, bərabərlik və ədalət prinsiplərinə sadiqliyini bir daha nümayiş etdirir. Bu əlamətdar tarix bizə dövlətçiliyin möhkəm təməllər üzərində qurulmasının və hüququn aliliyinin qorunmasının vacibliyini xatırladır.
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası bu gün də ölkəmizin hərtərəfli inkişafına, insan hüquqlarının təmininə və demokratik dəyərlərin möhkəmlənməsinə istiqamət verən əsas hüquqi bələdçidir. O, gələcək nəsillərə azad, ədalətli və hüquqa söykənən cəmiyyətin qurulması yolunda yol göstərici missiyasını daşıyır.

Azərbaycan Respublikasının Dövlət bayrağı Günü

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2009-cu il noyabrın 17-də imzaladığı Sərəncamla hər il noyabrın 9-u ölkədə Dövlət bayrağı günü kimi qeyd edilir.
Dövlət bayrağı gününün qeyd olunması Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tarixi ilə bağlıdır. 1918-ci ilin 9 noyabrında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti üçrəngli dövlət bayrağını qəbul etdi. Bu qərar, xalqın milli kimliyini, azadlıq idealını və müasir dövlətçilik düşüncəsini təcəssüm etdirən tarixi hadisə idi. Dövlət bayrağındakı üç rəngin ifadə etdiyi və XX əsrin əvvəllərindəki milli istiqlal ideologiyamızın üç təməl prinsipini: mavi-türkçülüyü, qırmızı-müasirliyi və yaşıl-islamı tərənnüm edir.
Müstəqillik illərindən sonra bu bayraq yenidən ölkənin üzərində dalğalanmağa başladı və Azərbaycan dövlətçiliyinin ayrılmaz rəmzinə çevrildi.
Bu gün hər il Azərbaycanın bütün bölgələrində üçrəngli bayraq qürurla ucaldılır — dövlətin suverenliyini, xalqın birliyini və azadlıq iradəsini xatırladır.
Dövlət Bayrağı Günü sadəcə bir tarixi anın deyil, həm də millətin kimliyinə və dövlətinə olan sədaqətinin rəmzidir.
Üç rəng bir millətin keçmişini, bu gününü və sabahını eyni anda daşıyır.

9 Noyabr - Dövlət Bayrağı Gününə həsr edilmiş vebinar keçirilib.

Soyqırımı Memorial Kompleksinin təşkilatçılığı ilə “Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində 9 Noyabr – Dövlət Bayrağı Gününə həsr olunmuş vebinar keçirilmişdir. Kompleksin direktor müavini Mehriban Əliyevanın moderatorluğu ilə keçirilən vebinarda Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin tabeliyində olan müxtəlif qoruqlardan 30-dan çox əməkdaş iştirak edib.Tədbirdə çıxış edən Bakı Avrasiya Universitetinin Sosial və Siyasi Fənlər Kafedrasının dosenti, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Pərinaz Sadıqlı, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin liderliyi ilə Azərbaycanın qəhrəman ordusunun işğal altında olan torpaqlarını azad edərək, dünya tarixinə qızıl hərflərlə həkk olunan bir zəfər qazandığını bildirib. O, 9 Noyabr Dövlət Bayrağı Gününün, tarixi torpaqlarımızda böyük qürur və fərəh hissi ilə qeyd olunduğunu vurğulayıb.Daha sonra çıxış edən AMEA Z. Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Sübhan Talıblı müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra Azərbaycanın dövlət bayrağının milli suverenliyin simvolu kimi, ölkəmizin bütün vətəndaşları üçün müqəddəs dövlətçilik rəmzlərindən birinə çevrildiyini bildirib.Sonda, mövzu ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.

“Konstitusiya və Suverenlik ili” çərçivəsində, 8 Noyabr-Zəfər Günü, 1918-ci il azərbaycanlılara qarşı soyqırımlara həsr olunmuş “Zəfərə gedən yol” adlı silsilə tədbirlər keçirilib.

2025-ci il “Konstitusiya və Suverenlik ili” çərçivəsində, 8 Noyabr – Zəfər Günü və 1918-ci il azərbaycanlılara qarşı törədilmiş soyqırımlara həsr edilən silsilə tədbirlər Quba, Qusar və Xaçmaz şəhərlərindəki Heydər Əliyev Mərkəzlərində, həmçinin Xaçmaz Tarix Diyarşünaslıq Muzeyində keçirilib. “Zəfərə Gedən Yol” adı altında keçirilən tədbirlərdə mərkəzlərin rəhbərləri – Xaçmaz Heydər Əliyev Mərkəzinin rəhbəri Könül Əskərova, Qusar Heydər Əliyev Mərkəzinin rəhbəri Fatimə Zülfüqarova, Xaçmaz Tarix Diyarşünaslıq Muzeyinin direktoru Pakizə Mehdiyeva və Quba Heydər Əliyev Mərkəzinin kiçik elmi işçisi Şövqiyyə Seyidzadə çıxış edərək keçirilən tədbirlərin bu sahədə işin təşkili üçün önəmli addım olduğunu və hər zaman tarixi həqiqətlərimizin unudulmamasını və gənclərə ötürülməsinin vacibliyini vurğulamışlar. Kompleksin Elmi Araşdırmalar, Ekspozisiya və Fond şöbəsinin əməkdaşı Abutalib Turabov 1918-ci il azərbaycanlıların soyqırımı haqqında ictimaiyyətin, xüsusən də gənclərin maarifləndirilməsinin vacibliyini qeyd etmiş, gənclərimizin beynəlxalq tədbirlərdə erməni yalanlarına cavab vermək və gerçək tarixi faktları açıqlamaq üçün məlumatlı olmalarının əhəmiyyətini vurğulamışdır. Təşkil olunan tədbirlərdə çıxış edən kompleksin mütəxəssisləri Nurcan Allahverdiyeva, Emin Ulubəyov, Orxan Hüseynov, İslam Aslanov və Tərlan Məmmədov 2007-ci ildə Qubada aşkarlanmış kütləvi məzarlıq haqqında məlumat vermiş, 2009-cu ildə Azərbaycan Respublikası Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamına əsasən, Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə kompleksin tikilib istifadəyə verilməsi və rəsmi ziyarətçilər barədə ətraflı məlumat vermişlər. Eyni zamanda qeyd olunmuşdur ki, 2-ci Qarabağ müharibəsi zamanı Yenilməz Ordumuz Müzəffər Ali Baş Komandamızımın rəhbərliyi ilə 44 günlük müharibədə 30 il ərzində düşmən tapdağında olan torpaqlarımızı işğaldan azad etmişdir. Bu günlər ərzində ordumuzun işğalçı erməni ordusuna qarşı apardığı müharibə milli şüurun, xalq və ordu birliyinin təcəssümünə çevrildiyi vurğulanmışdır. Keçirilən tədbirlərdə ümumilikdə 100-dən çox insan iştirak edib. Sonda Kompleks əməkdaşları tərəfindən adı qeyd olunan mərkəzlərin rəhbərliyinə soyqırımı hadisələrini özündə əks etdirən kitab və bukletlər təqdim olunmuşdur.

Azərbaycan Respublikasının Dövlət Turizm Agentliyinin Quba Regional Turizm İdarəsinin təşkilatçılığı ilə 27–31 oktyabr tarixlərində 5 günlük bələdçi təlim proqramı təşkil olunmuşdur.

 

Təlim müddətində iştirakçılar həm nəzəri, həm də praktiki məşğələlərdə iştirak etmişlər. Onlara turizm sahəsində müasir yanaşmalar, bələdçilik bacarıqları və regionun turizm potensialı barədə dərin biliklər verilmişdir.
Qeyd edək ki, təlim proqramında Quba şəhərində “Soyqırımı Memorial Kompleksi”nin Elmi Araşdırmalar, Ekspozisiya və Fond şöbəsinin əməkdaşları Nurcan Allahverdiyeva, Emin Ulubəyov və Tərlan Məmmədov da iştirak edərək sertifikata layiq görülüblər.

"Muğam"

Muğam – Şərq ölkələrinin klassik xalq yaradıcılığı musiqisinin əsas janrıdır. Azərbaycan muğamı əsrlər boyu xalqımızın bədii-estetik düşüncəsinin ayrılmaz hissəsi olmuşdur.Bu sənət forması zəngin melodik quruluşu,dərin fəlsəfi məzmunu və yüksək ifaçılıq mədəniyyəti ilə seçilir.Muğam təkcə musiqi janrı deyil,həm də milli kimliyimizi və mədəni irsimizi təcəssüm etdirən dəyərdir. Azərbaycan xalq musiqisində 7 əsas, 3 köməkçi muğam var. Əsas muğamlar “Rast”, “Şur”, “Segah”, “Çahargah”, “Bayatı-Şiraz”, “Şüştər” və “Humayun”, köməkçi muğamlar isə “Şahnaz”, “Sarənc” və “2-ci növ Çahargah”dır. Beləliklə, muğam Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin ən mühüm sahələrindən biridir. Onun melodik zənginliyi, emosional təsir gücü və dərin fəlsəfi məzmunu xalqımızın estetik düşüncə tərzini formalaşdırmışdır. 2003-cü ildə UNESCO tərəfindən qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edilməsi bu sənətin beynəlxalq səviyyədə tanınmasının bariz nümunəsidir.

Latın qrafikalı Azərbaycan əlifbasının bərpası haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu (25 dekabr 1991) Geniş müzakirə və elmi diskussiyaların nəticəsi olaraq, 1926-cı ildə Bakı şəhərində keçirilən I Ümumittifaq Türkoloji qurultayın tövsiyəsi ilə Azərbaycan xalqı türk xalqları ilə birlikdə latın qrafikalı əlifbanı qəbul etmişdi. Azərbaycan dilinin səs quruluşu ilə uzlaşıb orfoqrafiya qaydalarının sadələşməsinə imkan açan, qısa müddətdə kütləvi savadlanmaya səbəb olan və xalqlar arasında elmi, mədəni əlaqələri genişləşdirən Azərbaycan əlifbası xalqın iradəsinə zidd olaraq, Mərkəzin təzyiqi ilə 1939-cu ildə kiril əlifbası ilə əvəz olunmuşdu. Bu akt 30-cu illərin kütləvi respressiyasının məntiqi davamı olub, türk xalqlarının milli özünüdərk prosesinin qarşısını almaq, onları tədricən yadlaşdırıb bir-birindən uzaqlaşdırmaq məqsədi güdürdü. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurası yol verilmiş tarixi ədalətsizliyi aradan qaldırmaq üçün qərara alır: 1. «Azərbaycan əlifbasının latından rus əlifbasına keçirilməsi haqqında» 11 iyul 1939-cu il tarixli Azərbaycan SSR-in Qanunu bu gündən qüvvədən düşmüş hesab edilsin. 2. 1940-cı ilə qədər Azərbaycanda istifadə edilən 32 hərfdən ibarət latın qrafikalı Azərbaycan əlifbası kiçik dəyişikliklərlə bərpa olunsun. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Bakı şəhəri, 25 dekabr 1991-ci il № 33

Customer Feedback and Review Instagram Post Template

1992-ci il 2 mart tarixində Azərbaycan Respublikası Birləşmiş Millətlər Təşkilatına üzv qəbul olundu. Bu hadisə ölkəmizin beynəlxalq səviyyədə müstəqil dövlət kimi tanınmasının mühüm addımı idi. Azərbaycan həmin gün BMT Nizamnaməsinin öhdəliklərini qəbul edən rəsmi sənədə imza atdı. Bununla da dövlətimiz dünya birliyinin tamhüquqlu üzvünə çevrildi. 2 mart tarixi Azərbaycan diplomatiyasının qlobal arenaya çıxışının simvoluna çevrilib. Bu gün BMT binasında dalğalanan üçrəngli bayrağımız suverenliyimizin ən qürurlu nişanıdır.

Customer Feedback and Review Instagram Post Template

"Kəlağayı"

Kəlağayı — Azərbaycan qadınının milli geyiminin ayrılmaz hissəsidir. O, təbii ipək saplardan toxunur və ənənəvi üsullarla bitki boyaları ilə rənglənir. Ən məşhur kəlağayı istehsalı mərkəzləri Basqal, Şəki və Gəncə olub. Kəlağayının üzərindəki naxışlar təsadüfi deyil — hər biri bir mənanı ifadə edir: “buta” bolluq və sevgi, “gül” zəriflik, “sarmaşıq” isə ömür və davamlılıq rəmzidir. Rəngləri də simvolik məna daşıyır: ağ – saflıq, qırmızı – sevgi və enerjini, qara – hüzn və mərhəməti bildirir. Keçmişdə kəlağayı yalnız geyim deyil, həm də dərin mənəvi dəyər daşıyırdı. Qızlara cehiz kimi verilirdi, toyda gəlinin başına qoyulurdu, bəzən barışığın və hörmətin rəmzi kimi təqdim edilirdi.
2014-cü ildə “Azərbaycan kəlağayısı və onun ənənəvi istehsalı sənəti” UNESCO-nun Qeyri-maddi Mədəni İrs Siyahısına daxil edilib. Bu gün də kəlağayı həm milli kimliyimizin, həm də incə sənətkarlığımızın simvolu olaraq qorunur və sevilir.