Author: Xəyal Nuhbalayev

Quba şəhərində “Soyqırımı Memorial Kompleksi” və Quba rayon Təhsil şöbəsi tərəfindən hazırlanan silsilə tədbirlər planına əsasən Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illik yubileyi və 1918-ci il azərbaycanlıların soyqırımının 100 illiyi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamına əsasən 01.03.2018–ci il tarixindən başlayan təbliğat və təşviqat xarakterli tədbirlər Qubanın şəhər və kənd məktəblərində təşkil edilmişdir. Sözü gedən tədbirlərin yekunu olaraq 28.03.2018-ci il tarixində Kompleksdə fəal məktəblilərin iştirakı ilə rəsm sərgisi və şer müsabiqəsi keçirilmişdir. Tədbirdə Quba şəhərinin 1,2,4,5 nömrəli tam orta məktəbliləri, İqriq, II Nügədi, Zizik, Hacı Hüseynli kənd tam orta məktəbliləri, Texniki Təmayüllü lisey və Uşaq Yaradıcılıq Mərkəzinin şagirdləri iştirak etmişlər. Giriş sözü ilə çıxış edən “Soyqırımı Memorial Kompleksi”nin direktoru Rəxşəndə Bayramova müəllim və şagirdləri salamlayaraq belə tarixi məzmunlu tədbirlərin keçirilməsinin gənc nəslin milli şüurunun formalaşdırılmasında müstəsna rolu olduğunu qeyd etdi. Sərgidə məktəblilər məzmun və mahiyyət etibarı ilə xalqımızın mübariz əzmini, faciənin dəhşətlərini və son yüz ildə ermənilər tərəfindən törədilən qanlı faciələrin təsviri əks olunmuş rəsm işlərini təqdim etmişlər. Daha sonra fəal şagirdlərdən İqriq kənd tam orta məktəbinin VIII sinif şagirdi Babayeva Səbinə, Texniki Təmayüllü liseyinin VIII sinif şagirdi Mirzəyeva İlqarə, Quba şəhər 1№ li tam orta məktəbin V sinif şagirdi Niyazov Səyyad və digər məktəblilər müxtəlif həcmdə şerlər səsləndiriblər. Onların çıxışları Münsiflər heyəti tərəfindən dinlənilib, istedadı ilə seçilənlər bəyənilmişdir. Kompleksin Elmi Araşdırmalar, ekspozisiyası və fond şöbəsinin müdiri Lətafət Beybutova fərqlənən şagirdlərə xatirə kitab və bukletləri təqdim etmişdir.

31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr olunmuş tədbir keçirmişlər. Tədbirdə bəşəriyyətin ən böyük faciələrindən olan 31 mart soyqırımı faktlarından, 1918-ci ildə bolşevik-erməni silahlı dəstələrinin Azərbaycan torpaqlarında həyata keçirdikləri vəhşiliklərdən danışıldı.

Ziyarətçilərə bildirilib ki, Azərbaycan tarixinə XX əsrin ən faciəli soyqırımlarından biri kimi daxil olmuş qanlı faciədə bolşevik-erməni silahlı dəstələri Bakı, Quba, Şamaxı, Göyçay, Cavad, Salyan, Qarabağ, Zəngəzur, Naxçıvan, Lənkəran, Gəncə və digər bölgələrdə kütləvi qətliamlar törədib, mindən artıq kənd yandırılıb və dağıdılıb. 1918-ci ilin aprel-may aylarında yalnız Quba qəzasında 167 kənd məhv edilib, Quba şəhəri talanlara və yanğınlara məruz qalıb, qəzanın müsəlman və qismən də yəhudi əhalisi kütləvi şəkildə qətlə yetirilib.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin tapşırığına əsasən ölkəmizin tarixinin, mədəniyyətinin, adət-ənənələrinin müstəqillik illərində əldə edilmiş naliyyətlərin dərindən öyrənilməsi məqsədilə keçirilən “Ölkəmizi tanıyaq” maarifləndirici tur-aksiyası çərçivəsində Səlyan, Şirvan, Şuşa, Zəngilan, Nefçala, Lerik, Yardımlı, Yevlax, Lənkəran və Astara rayonlarının məktəbliləri Qubaya səfər ediblər. Səfər çərçivəsində aksiya iştirakçıları 16-17 mart 2018-ci il tarixlərində Quba şəhərində “Soyqırımı Memorial Kompleksi”ni ziyarət etmişlər. Kompleksin direktoru Rəxşəndə Bayramova ziyarətçiləri salamlayaraq, belə ekskursiyaların məktəblilərin dünya görüşlərinin artmasında, tariximizin yaxından öyrənilməsində böyük rol oynadığını vurğuladı. Daha sonra Kompleksin bələdçiləri məktəblilərə XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan torpaqlarında cinayətkar erməni hərbi dəstələri tərəfindən törədilmiş soyqırımı hadisələri və muzeyin ekspozisiyalarında əks olunmuş Bakı, Şamaxı, Göyçay, Cavad, Quba və digər qəzalarda kütləvi surətdə qətlə yetirilmiş insanların, dağıdılıb məhv edilmiş kəndlərin, milli mədəniyyət abidələrinin foto şəkilləri və sənədləri haqqında ətraflı məlumat vermişlər. Məktəblilər həmçinin faciə qurbanlarının xatirəsinə ucaldılan abidənin önünə gül dəstələri qoymuşlar.

Məktəbin direktor müavini Leyla Gəbəybəyova tədbirin əhəmiyyətindən danışaraq, belə tarixi məzmunlu söhbətlərin aparılmasının gənc nəslin milli şüurunun formalaşmasında, bəşəriyyətin ən böyük faciələrindən olan 31 mart soyqırımı faktlarınının həmçinin xalqımızın tarixi həqiqətlərini dünyaya çatdırılmasında böyük rolu olduğunu qeyd etdi. Daha sonra Kompleksin zal nəzarətçisi Abutalıb Turabov şagirdlərə soyqırımı hadisələri haqqında ətraflı məlumat verərək bildirdi ki, 2007-ci ildə Qubada aşkarlanan kütləvi məzarlıq 1918-ci ildə bolşevik-erməni silahlı dəstələrinin Azərbaycan torpaqlarında həyata keçirdikləri vəhşiliklər nəticəsində həlak olan on minlərlə azərbaycanlının soyqırıma məruz qalmasını göstərən əyani sübutdur. Vətənpərvərlik mövzusunda şerlər səsləndirən məktəblilər xalqımızın başına gələn bu müsibətləri unutmadan, qan yaddaşımızı gələcək nəsillərə ötürmək borcunda olduqlarını bildirdilər. Tədbirin sonunda soyqırım hadisələri haqda sənədli filmə baxış keçirilərək, erməni vəhşiliklərini özündə əks etdirən plakatlar nümayiş olundu.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illik yubileyi və 1918-ci il azərbaycanlıların soyqırımının 100 illiyi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamına əsasən təşkil olunan təbliğat xarakterli növbəti tədbir 14.03.2018-ci il tarixində Quba şəhər Hacıbaba Əliyev adına 1 №-li tam orta məktəbinin müəllim və şagird kollektivi ilə keçirildi. Quba “Soyqırımı Memorial Kompleksi”nin əməkdaşları Lətafət Beybutova, Aysu Bülbülzadə, Oqtay Orucov şagirdlərə bəşər tarixinin qanlı səhifələrindən olan 31 mart soyqırımı faktlarından, tarixi həqiqətlərin dünyaya çatdırılması istiqamətində işlərin görülməsindən söhbət açdılar. Məktəbin X sinif şagirdlərindən Elmir Əliyev, Saməddin Şıxəliyev fəal çıxış edərək bildirdilər ki, hər bir azərbaycanlı şərəfli tariximizlə yanaşı, mənfur düşmənimiz olan erməni vandallarının törətdikləri vəhşiliklərin dünyaya çatdırılmasında çalışmalı və bu sahədə əlindən gələn köməkliyi əsirgəməməlidir. Tədbirin sonunda Kompleksin əməkdaşları tərəfindən şagirdlərə 16 adda Soyqırım hadisələrini əks etdirən bukletlər təqdim olundu.